Saturday, April 20, 2024
01:16 PM (GMT +5)

Go Back   CSS Forums > CSS Optional subjects > Group VII > Pushto
Pashto ke Marsia nigari Pashto ke Marsia nigari

Reply Share Thread: Submit Thread to Facebook Facebook     Submit Thread to Twitter Twitter     Submit Thread to Google+ Google+    
 
LinkBack Thread Tools Search this Thread
  #1  
Old Friday, August 21, 2009
Mr.Nationalist's Avatar
Senior Member
  
Join Date: May 2009
Location: Mard+aan (Pukhtoonkhwa)
Posts: 176
Thanks: 91
Thanked 143 Times in 87 Posts
Mr.Nationalist will become famous soon enough
Default Pashto ke Marsia nigari
AOA

I hope this post will help all those members of the forum who have selected pashto as a optional subject.

پښتو ادب کښې مرثيه
مرثيه څۀ ته وائي؟ مرثيه د رثا نه وتې ده. رثا مرثيه. لغوي معني ده مړي ته ژړا کول. رثا په ادب کښې هغه اشعارو ته وائي چې پکښې د مړي په مرګ ماتم کولې شي. دا د خپلوانو او دوستانو په مرګ هم ليکلې شي، د قوم د مشرانو، بادشاهانو، سردارانو په مرګ هم ليکلې شي او د مذهبي شخصياتو په مرګ هم. چې په اسلامي تاريخ کښې د کربلا مظلومان پکښې د ټولو نه اول دي.
پښتو کښې مرثيه:
کيدے شي چې پښتو مرثيه نګارو د فارسي او اردو مرثيو مطالعه کړې وي. او د دې فن په ترقۍ کښې ئې ترې نه استفاده هم کړې وي. خو د حقائقو نه دا معلوميږي چې پښتو کښې مرثيه ډيره زړه ده. د دې دعوې ثبوت کښې څو کرښې وړاندې کوو.
١. پښتو کښې مرثيه په ملي وزن او اهنګ کښې د ټپې، چاربيتې، نيمکۍ په صورت کښې د هغه وخت نه راروانه ده چې ډيرې ژبې لا ترې نه خبر هم نۀ وې. په دې لړ کښې به اول ټپه واخلو. د ((غاړو)) او ((ساندو)) په شکل کښې پښتنې زانه د ډيرو زمانو راسې په خپلو مړو دا مرثېې وائي. غاړې د غم ساندې اکثر پښتنې ميرمنې د غم په کالۀ کښې وائي. ځکه نو چې څومره ټپه زړه ده دومره د پښتو مرثيه زړه يادولې شي. د ټپو په شکل د ساندو په صورت کښې دا مرثيه چې داسې زرګونه ټپې او غاړې لري د يو مثال نه واضحه کوو. ننګيالۍ پښتنه د خپل لاي د مرګ خوبونه ويني او وائي:
مرګے کوڅه په کوڅه ګرځي
د ټوکيدونکو بريتو جرړې لټوينه
اخر دا خوب ريښتيا شي نو د ځوان لالي سر ته ناسته په ژړا کښې وائي:
مرګه بيوخته ورله راغلے
يو ئې ځواني وه بل ئې ډير وو ارمانونه
مړے چې کور پورت وي نو د کالۀ ښځې په ساندو کښې څۀ د دې قسم غاړے وائي:

پرون دنيا وه نن قيامت دے
چې زۀ ولاړه جانان اخلي رخصتونه

کۀ په ژړا لالے راګرځي
اوچه ګيا به زرغونه په اوښکو کړمه

په جانان سپين کفن خوريږي
په ما وريږي د سکروټو بارانونه

نن به په چغو چغو ژاړم
د جانان زنه په خاصه باندې تړينه
د کور محلت ځوانانو ګنټۍ بيلچۍ واخستې. د دې لالي ته قبر کني په ژړا کښې اواز ورکوي:

قبر لالي ته فراخ جوړ کړئ
زۀ د لالي سره يوځائې قبر ته ځمه
قبر جوړ شو، خبر راغے، جنازه تياره شوه. ځلمو وچته کړه، روانه شوه. د پښتنې زړۀ صبر نۀ شو په ساندو سر د سويلو سره روانه شوه او غږ ئې وکړو:
پالنګ ئې پاس په کمر کيږدئ
د کلي جونه ترې نه صبر ماتوينه
خلقو ليونۍ راستنه کړه. په لالي خاورې انبار شوې. تش کټ کور ته راوړے شو. د تش کټ په ليدو په ساندو سر ليونۍ چغه کړه:
زمکې قلنګ دې زوراور دے
زلمي ترې اخلې راليږې تش پالنګونه
د ګور کفن د رسوماتو د ختميدو نه پس عمومًا د دې قسمه ساندې وئيلې شي:

زما د ګل په شان جانانه
تۀ رانه لاړې زۀ دې چا ته پريښودمه

لحد مې سم ورسره جوړ کړئ
زۀ مرور اشنا په مرګ پخلا کومه

زما صورت به څۀ ښادي کړي
چې زۀ ولاړه په تا خاورې اړوينه

عالمه راشئ تماشې له
په لالي پريوتل د خاورو انبارونه
د ګور په خوا کښې عمومًا داسې ساندې وئيلې شي:
زړګيه صبر دې په خدائې شه
اشنا دې لاړ په تور لحد کښې بندي شونه

زما په سر دې خاورې واوړي
چې جانان نشته ژوندۍ څۀ ته ناسته يمه
اشنا د لارې نۀ هيريږي
زۀ به د عمر اشنا څنګه هيرومه
د ليونۍ زړۀ نۀ صبريږي، کله کله قبر ته ځي او يوه ورځ چې دا ورانيدونکي قبر ته ګوري نو وائي:
قبر دې ناست خازې دې ماتې
زۀ ليونۍ دې د راتلو په طمع يمه
اخر په زړۀ د صبر غټ کاڼے د کيښود کوشش کوي. روانيدو نه وړاندې زمکې ته سوال کوي، ژاړي او وائي:
زمکې سلام به درته وکړم
چې د جانان مې خاورې نۀ کړې اندامونه

Regards
__________________
We can live without religion and meditation, but we cannot survive without human affection.....
Last edited by Last Island; Friday, August 21, 2009 at 03:25 PM.
Reply With Quote
The Following User Says Thank You to Mr.Nationalist For This Useful Post:
Khan Riaz (Friday, September 11, 2009)
Reply

« Previous Thread | Next Thread »

Posting Rules
You may not post new threads
You may not post replies
You may not post attachments
You may not edit your posts
BB code is On
Smilies are On
[IMG] code is On
HTML code is Off
Trackbacks are On
Pingbacks are On
Refbacks are On

Similar Threads
Thread Thread Starter Forum Replies Last Post
Help in learning Pashto Ahmed_2007_Cool Pushto 3 Friday, September 18, 2015 08:13 PM
How to learn Pashto verses and poetry? dr.taqi abass Pushto 1 Wednesday, September 16, 2009 11:00 PM
Humza Shinwari - Baba-e-Ghazal. Xeric Pushto 0 Thursday, June 04, 2009 01:48 PM
PASHTO POETs "Khushal Khattak & Hamza Baba" Shabab368 Pushto 0 Tuesday, May 29, 2007 09:56 AM
PASHTO POET " Rahman Baba" Shabab368 Pushto 0 Tuesday, May 29, 2007 09:46 AM

CSS Forum - Privacy Statement - Terms of Service - Top

CSS Forum on Facebook Follow CSS Forum on Twitter

Disclaimer: All messages made available as part of this discussion group (including any bulletin boards and chat rooms) and any opinions, advice, statements or other information contained in any messages posted or transmitted by any third party are the responsibility of the author of that message and not of CSSForum.com.pk (unless CSSForum.com.pk is specifically identified as the author of the message). The fact that a particular message is posted on or transmitted using this web site does not mean that CSSForum has endorsed that message in any way or verified the accuracy, completeness or usefulness of any message. We encourage visitors to the forum to report any objectionable message in site feedback. This forum is not monitored 24/7.

Sponsors: ArgusVision   vBulletin, Copyright ©2000 - 2024, Jelsoft Enterprises Ltd.